19. Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS – Prawa Człowieka w Filmie
Zielona Góra – Nowa Sól
19.08.-12.10.2021
Za sprawą Zielonogórskiego Towarzystwa Edukacyjnego CIVILITAS i dzięki dofinansowaniu z Województwa Lubuskiego do Zielonej Góry i Nowej Soli kolejny rok z rzędu zawitał Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS – Prawa Człowieka w Filmie. Spośród dokumentów zaprezentowanych w zeszłorocznej edycji warszawskiego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego WATCH DOCS wybrano trzynaście filmów. Tematyka bardzo różna, ale zawsze związana z prawami człowieka. Nastolatka z Holandii, Czeczenka-wolontariuszka, kurdyjski gej, białoruska dziennikarka, austriacki konsument słodyczy… Konkretni ludzie. Prawdziwe emocje, poruszające historie. Wszystkie pokazują jak w gruncie rzeczy jesteśmy do siebie podobni i na jakie uniwersalne mechanizmy musimy być wyczuleni.
Uczestnicy festiwalu wzięli udział w dwunastu pokazach oraz sześciu tematycznych dyskusjach panelowych. Największa odbyła się 14 września 2021 r. w Muzeum Ziemi Lubuskiej. W nowoczesnej sali konferencyjno-kinowej odbyło się spotkanie na temat sytuacji politycznej na Białorusi. Wstępem były trzy krótkometrażowe filmy białoruskie („Co będziemy robić jutro?” – pierwszy dzień wolności po aresztowaniu podczas mińskich protestów; „Jeszcze będzie normalnie” – znana białoruska dziennikarka trafia do szpitala po pobiciu przez milicję; „Jak mogę Ci pomóc” – psychologowie-wolontariusze pomagają pobitym przez milicję uczestnikom protestów) oraz polski film „Tysiąc tóg” (prawnicy z 26 europejskich państw manifestują solidarność z polskimi sędziami walczącymi o niezależne sądy). Projekcja zajęła zaledwie czterdzieści pięć minut, za to emocji było tak wiele, że dyskusja po niej potrwała półtorej godziny. Specjalnie z Warszawy przyjechała na nią pani Danuta Przywara, działaczka społeczna, wieloletnia prezeska Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Partnerami podczas dyskusji byli dla niej kompetentni w sprawach Białorusi: senator Wadim Tyszkiewicz i Radosław Brodzik, Dyrektor Biura Współpracy Zagranicznej i Europejskiej Współpracy Terytorialnej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego. Obecnych było pięćdziesięciu widzów (m.in. osoby ze Stowarzyszenia Przyjaciół Białorusi „Nowa Białoruś”), a dyskusja – szczególnie gdy włączyła się w nią widownia – była bardzo gorąca. Po oficjalnym zakończeniu sporo osób jeszcze zostało i rozmawiało w grupkach.
Trzy pokazy, które odbyły się w zielonogórskim Centrum Przyrodniczym, dotyczyły „Zielonych Praw Człowieka”, czyli kryzysu klimatycznego i jego wpływu na życie ludzi. Aż pięć filmów, ale każdy przedstawiał zagadnienie z innej perspektywy. „Jovanna dla klimatu” to krótki metraż z Holandii na temat nastolatki uczestniczącej w strajkach klimatycznych. Pełnometrażowy film austriacki „Zielone kłamstwa” w niezwykle ciekawy sposób opowiada o kulisach marketingu pseudo-ekologicznych produktów i firm. „Raport z suchego miasta” pokazuje jak wygląda życie w wielkim mieście, kiedy wody nie starcza już dla wszystkich, a „Pewnego razu w Wenezueli” (film, który zwyciężył w konkursie głównym 20. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego WATCH DOCS w Warszawie) opowiada o próbach ratowania Congo Mirador – pływającej wsi na jeziorze Maracaibo w Wenezueli. Wszystkie pokazywały że zmiany w świecie już zaszły poważne. Należałoby już nie tylko o tym informować, ale także zastanawiać się co dalej. Z takiego założenia wyszedł autor piątego filmu. Francuski melancholijny i poruszający film „Kiedy już wiesz” przedstawiał praktyczne rozwiązania, które mogłyby działać w przyszłości, w świecie dotkniętym wielkimi zmianami klimatycznymi.
Trzy pokazy odbyły się także w Cafe Noir na zielonogórskim deptaku. Widzowie mieli szansę zobaczyć tam cztery filmy. Amerykańsko-irlandzkie „Zatrute serce”, prezentowane przy wsparciu Ambasady Stanów Zjednoczonych Ameryki, opowiada o parze gejów z San Francisco przemierzających Rosję koleją transsyberyjską, zbierając świadectwa prześladowań osób LGBT i oporu aktywistów. Drugi film także dotyczył osób LGBT+, ale jednocześnie sytuacji uchodźców. Bohaterem francuskiego filmu „Wszystkie życia Kodżina” jest kurdyjski gej konfrontujący się z wrogo nastawionym do homoseksualistów społeczeństwem. Oba filmy nie pozostawiły widzów bez silnych emocji. Mogli o nich opowiedzieć, gdyż po pokazach odbyły się dyskusje z Kacprem Kubiakiem z Instytutu Równości. Trzeci film prezentowany w Cafe Noir wzbudził zachwyty. Nie mogło być inaczej, gdyż bohaterka filmu, tytułowa Heda, była postacią niesamowitą. Uchodźczyni z Czeczenii, niegdyś ofiara przemocy domowej, w Polsce nie prosiła o pomoc, tylko sama przez lata pomagała jako wolontariuszka. Po filmie „Heda”, publiczność zobaczyła jeszcze „Zmianę trasy” przedstawiającą rozmowy w taksówce w przeddzień zeszłorocznych wyborów prezydenckich na Białorusi.
19. Objazdowy Festiwal WATCH DOCS zawitał także do szkół. Filmy o kryzysie klimatycznym obejrzeli uczniowie Społecznego Liceum Ogólnokształcącego „Szkoła Myślenia Twórczego”, zielonogórskiej Budowlanki i nowosolskiego CKZiU „Elektryk”. Ten ostatni pokaz był najliczniejszy. Listę miejsc festiwalowych zamykają Bursa w Zielonej Górze oraz Mediateka Góra Mediów.
Podsumowując – mimo pandemii – festiwal zgromadził 262 widzów, a 158 osób było obecnych podczas dyskusji. W wybranych dwanaście dni między 19 sierpnia a 11 października zaprezentowano 13 filmów, w tym niektóre kilkukrotnie. Jakie filmy będziemy mieli szansę zobaczyć w przyszłym roku? O tym dowiemy się już niedługo, podczas organizowanego przez Helsińską Fundację Praw Człowieka 21. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego WATCH DOCS, który odbędzie się w Warszawie w dniach 10 – 19 grudnia tego roku.
Strona festiwalu Watch Docs : https://watchdocs.pl/festiwal-objazdowy/miasta/zielona-gora
organizator: Helsińska Fundacja Praw Człowieka
współorganizator: Zielonogórskie Towarzystwo Edukacyjne CIVILITAS
współfinansowanie: Unia Europejska, Ambasada Stanów Zjednoczonych Ameryki, Miasto Stołeczne Warszawa, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Open Society Foundation, Ambasada Królestwa Niderlandów, Województwo Lubuskie
partner festiwalu: Strefa Solidarności i Wolności
partnerzy lokalni: Instytut Równości, Koło Naukowe Praw Człowieka UZ, Stowarzyszenie Przyjaciół Białorusi „Nowa Białoruś”, Centrum Przyrodnicze, Zielonogórski Ośrodek Kultury, Cafe Noir, Społeczne Liceum Ogólnokształcące „Szkoła Myślenia Twórczego”, CKZiU Elektryk w Nowej Soli, Bursa w Zielonej Górze, Związek Nauczycielstwa Polskiego
patroni medialni: ngo.pl, OKO.press, Biełsat po polsku, Radio Index, wZielonej.pl
—
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach programu dotacji Parlamentu Europejskiego w dziedzinie komunikacji. Parlament Europejski nie uczestniczył w przygotowaniu materiałów; podane informacje nie są dla niego wiążące i nie ponosi on żadnej odpowiedzialności za informacje i stanowiska wyrażone w ramach projektu, za które zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami odpowiedzialni są wyłącznie organizatorzy. Parlament Europejski nie może być również pociągany do odpowiedzialności za pośrednie lub bezpośrednie szkody mogące wynikać z realizacji projektu.